Tôi mới biết về Lilama, bởi vậy cảm nhận thực tế về đời sống của những người thợ Lilama còn ít. Nhân chuyến công tác vùng Duyên hải Nam Trung Bộ với các đồng nghiệp, chúng tôi đã có dịp đến với công trường Dự án Nhà máy Nhiệt điện Vĩnh Tân 4 và dự án Vĩnh Tân 4 mở rộng nằm trên mảnh đất Tuy Phong, Bình Thuận gió cát.
Đoàn chúng tôi đến là lúc công trường bắt đầu vào ca chiều, thời điểm này những người thợ Lilama đang hối hả hoàn thành các công việc để chuẩn bị cho đốt thử lò dự kiến vào ngày 25/1/2019. Cảm nhận thấy sự hối hả của những người thợ Lilama trên công trường, chợt tôi nhớ đến bài hát ....“Trên công trường rộn tiếng ca” của nhạc sĩ Ngô Quốc Tính “Đôi bồ câu đang bay về hướng. Anh cùng em đi ra công trường… Ơ ơ nào! Ta xây những nhà máy. Ta xây những công trình. Trời xanh vươn ống khói. Xuân sang khắp nơi nơi. Xua tan những nghèo đói. Xua tan những lầm than. Mẹ cha vẫn ước mơ ngàn đời vẫn ước mơ… Nào đi ta đi lên… Dựng xây quê hương ta bừng sáng … đẹp trong muôn câu ca”. Dường như không khí làm việc tại đây đẹp như câu hát vậy.
Mỗi người chúng tôi được phòng an toàn dự án phát một bộ quần áo, mũ, giầy bảo hộ lao động để đảm bảo an toàn và quy định trước khi vào công trường đang thi công. Giám đốc Ban dự án Nguyễn Hồng Sỹ dẫn đoàn đi thăm nhà máy, Sỹ là người gốc Bắc, cởi mở thân thiện vừa đi vừa giới thiệu với chúng tôi về dự án, đi bên cạnh Sỹ tôi cảm nhận được sự vui mừng trong câu chuyện anh nói, từ mảnh đất khô cằn nắng gió nay những mầm xanh đã nẩy mầm đơm hoa.
Dự án Nhà máy Nhiệt điện Vĩnh Tân 4 và dự án Vĩnh Tân 4 mở rộng do Tập đoàn Điện lực Việt Nam làm chủ đầu tư, là một trong những dự án trọng điểm của Chính phủ, nằm trong quy hoạch Tổng sơ đồ điện VII. Tổng thầu của dự án là liên danh Doosan- Mitsubishi - PECC2- Pacific. Tổng công ty Lắp máy Việt Nam (Lilama) là nhà thầu lắp đặt toàn bộ thiết bị cơ điện của hai nhà máy.
Dự án Nhà máy Nhiệt điện Vĩnh Tân 4 được khởi công vào ngày 9/3/2014 gồm hai tổ máy, tổng công suất lắp đặt 1.200MW, được xây dựng tại xã Vĩnh Tân, huyện Tuy Phong, tỉnh Bình Thuận. Từ khi triển khai đến khi hoàn thành, Dự án đã ghi dấu những mốc ấn tượng khi tất cả các hạng mục công trình hoàn thành sớm so với mục tiêu đã đề ra.
Ngay từ những ngày đầu triển khai dự án, Lilama đã phối hợp chặt chẽ với Tổng thầu EPC (Doosan) triển khai thi công quyết liệt, đưa ra các giải pháp thi công hợp lý để đẩy nhanh tiến độ nhưng vẫn đảm bảo an toàn, chất lượng hiệu quả. Tổng khối lượng lăp đặt thiết bị cơ khí đạt 66.300 tấn, toàn bộ hệ thống điện, đo lường chính của nhà máy cũng như 1.550.000 mét cáp điện. Thời kỳ cao điểm Lilama đã huy động tới 3.300 cán bộ kỹ sư và công nhân lắp máy để thi công dự án. Song song với công tác lắp đặt các hạng mục công trình đều được nghiệm thu một cách nghiêm ngặt, đặc biệt là các hệ thống giám sát và bảo vệ môi trường trước khi đưa nhà máy vào vận hành.
Ngày 19/4/2018, Hội đồng nghiệm thu Nhà nước các công trình xây dựng đã tổ chức kiểm tra các điều kiện cấp PAC của cả hai Tổ máy và công tác nghiệm thu hoàn thành đưa vào sử dụng dự án Nhà máy nhiệt điện Vĩnh Tân 4 sớm hơn 2 tháng so với kế hoạch cam kết với Chủ đầu tư trong hợp đồng EPC. Sự kiện này đánh dấu sự thành công cũng như ghi nhận nhưng lỗ lực thực hiện công việc của Tổng thầu cũng như những người lao động lắp máy Lilama trên công trường trọng điểm quốc gia.
Bước vào giai đoạn 2 Lilama tiếp tục được Chủ đầu tư và Tổng thầu tín nhiệm giao thi công lắp đặt toàn bộ Nhà máy nhiệt điện Vĩnh Tân 4 mở rộng. Dự án gồm một tổ máy có tổng công suất là 600 MW. Đến nay, tiến độ tổng thể đạt 96,5% với tổng khối lượng thi công cơ khí khoảng 23500 tấn thiết bị, 780. 000 mét cáp điện và điều khiển, công tác nghiệm thu đạt 85,5%. Các hạng mục điện trung thế 10KV, hạ thế 0,4 KV, máy biến áp chính 600MW, ống dẫn dòng 26KV, máy cắt cực hoàn thành nhận điện ngược từ lưới điện Quốc gia vào ngày 17/7/2018 sớm hơn dự kiến, đây là một trong những mốc rất quan trọng nhằm đám ứng nguồn điện phục công tác chạy thử nghiệm.
Riêng lò hơi cao áp đã hoàn thành công tác thử áp vào ngày 13/08/2018 sớm trước tiến độ 1 tháng so với tiến độ cam kết với Tổng thầu. Công tác thông rửa bằng hóa chất để làm sạch đường ống và lò hơi đã hoàn thành vào ngày 26/12/2018. Hiện tại, hầu hết các hạng mục đang tiến hành thử nghiệm và hoàn thiện hệ thống để đốt sẵn sàng cho công tác đốt lửa lần đầu vào ngày 25/1/2019 sớm trước mốc tiến độ 1 tháng.
Do tổng thầu là nước ngoài, nên công trường thường xuyên được kiểm tra an toàn bởi các công ty nước ngoài độc lập có danh tiếng. Đơn vị được Tổng thầu thuê kiểm tra công trường Vĩnh Tân 4 mở rộng, điểm an toàn được chấm 87/100, cao nhất trên các công trường của Doosan trên toàn thế giới. Kết quả đó làm nhiều người ngạc nhiên, thậm chí các công ty khác cho rằng đơn vị kiểm tra đã thiên vị. Kiểm tra lại một lần nữa, đích thân Phó giám đốc công ty kiểm tra an toàn đó đã sang kiểm tra lại, kết quả vẫn như thế. “ Cứ 50 công nhân sẽ có một người đảm bảo an toàn lao động theo đúng chuẩn mực thế giới. Chúng tôi thực hiện nghiêm và sẵn sàng buộc thôi việc với người vi phạm 2 lần. Bất kể là ai”. Kỹ sư Nguyễn Công Đức cho hay.
Đứng trên lò hơi cao nhìn xa về phía bờ biển, Giám đốc Ban dự án Nguyễn Hồng Sỹ dường như lặng đi xen lẫn niềm vui, hồi tưởng lại. Sau 4 năm thi công trên mảnh đất khắc nghiệt Tuy Phong - Bình Thuận, Lilama đã góp phần không nhỏ vào việc hoàn thành bàn giao dự án điện Vĩnh Tân 4 với tổng công suất phát điện lên đến 1200 MW cũng như hoàn thành cơ bản công tác xây lắp dự án Vĩnh Tân 4 mở rộng với công suất 600 MW với kết quả vượt ngoài sự mong đợi của Tổng thầu và Chủ đầu tư.
Đây là một trong những dự án nhiệt điện hiếm hoi có tiến độ đảm bảo và vượt tiến độ, “Ở đây công nhân vẫn được nghỉ Chủ nhật. Bí quyết của chúng tôi là luôn phối hợp chặt chẽ với tổng thầu để làm chủ tiến độ. Làm việc với tổng thầu Doosan Hàn Quốc, chúng tôi học được tinh thần làm việc nỗ lực chăm chỉ, cần mẫn, nỗ lực trong công việc tuyệt vời của họ. Về mặt kỹ thuật những người thợ Lilama hoàn toàn đảm bảo, không hề thua kém”. Nguyễn Hồng Sỹ chia sẻ
Xuân lại về, những người thợ Lilama trên vùng gió cát Bình Thuận sẽ có một cái tết thật vui vẻ, khi mà ở vùng đất cằn cỗi, khắc nghiệt này lại chuẩn bị có thêm những dòng điện mới phục vụ nhân dân.
Thành quả đạt được của dự án Vĩnh Tân 4 và Vĩnh Tân 4 mở rộng là sự ghi nhận thêm những bước tiến mới của người lao động lắp máy và cũng là điều kiện để Lilama thêm tự tin vào bề dày kinh nghiệm trong việc thực hiện các dự án năng lượng trọng điểm nói riêng và các dự án công nghiệp nặng nói chung tại Viêt Nam và trên thị trường thế giới.
Chia tay những người thợ, những người kỹ sư trong không khí rộn ràng của ngày giáp Tết, chúng tôi cảm thấy tự hào và cảm phục. Xe chuyển bánh mà lòng như rạo rực, vẫn nghe trong gió tiếng hát “Nào đi ta đi lên… Dựng xây quê hương ta bừng sáng, đẹp trong muôn câu ca”.
Thiên Trường, Báo Xây dựng